Loyaliteit en
conflicten

quote

Loyaliteit en
conflicten

Misschien heb je er al eens over gehoord: veel kinderen komen bij een echtscheiding in een loyaliteitsconflict. Maar wat betekent dat nu eigenlijk? Loyaliteit is een ander woord voor trouw. Kinderen zijn trouw aan hun ouders en die trouw komt voort uit het feit dat het kind uit de ouders is geboren. Een gemeenschappelijke oorsprong en erfenis vormen een niet te vervangen band tussen gezinsleden en tussen familieleden door de generaties heen. Een loyaliteitsconflict is een innerlijke strijd die kinderen voeren omdat ze het gevoel hebben niet trouw te kunnen of te mogen blijven aan beide ouders. De band met een van de ouders wordt ontkend, doordat het kind niet vrijelijk van die ouder mag houden, en dat kan grote schade berokkenen aan de ontwikkeling van het kind.

De gevolgen van een loyaliteitsconflict

Als de ouders ruzie hebben, voelt dat voor kinderen als een soort spanning. Het kind kan deze spanning niet verdragen en hij wil er iets aan doen. Het kind gaat zich dan automatisch afvragen waar zijn voorkeur ligt. Wie vind hij de liefste? En als je de ene het liefste vindt, betekent dat automatisch dat je de ander minder lief vindt. Dat maakt angstig, het doet pijn en het is verwarrend. Als een kind duidelijk voor één kant kiest voelt het zich wanhopig, omdat de keuze van de ene ouder altijd wil zeggen dat hij niet voor de andere ouder kiest. Dit voelt alsof hij die ouder in de steek laat.

Daarnaast gaan kinderen twijfels over zichzelf krijgen. Een kind identificeert zich met beide ouders; hij voelt dat hij als persoon een deel van zijn vader en een deel van zijn moeder in zich draagt. Een loyaliteitsconflict betekent dus altijd dat het kind ervaart dat een stuk van hemzelf wordt ontkend of wordt afgewezen. Hij ervaart dat er in hem iets zit wat lelijk, onbetrouwbaar en niet goed genoeg is. Een kind identificeert zich het meest met de ouder waar hij qua uiterlijk of qua karakter het meest op lijkt. Als de identificatie met de ‘slechte’ ouder sterk is, heeft het kind het gevoel veel op de ‘slechte’ ouder te lijken. Kinderen betrekken kritiek van de ene ouder op de andere dan ook op zichzelf. Het voelt als kritiek op hun eigen persoon en hun gevoel van eigenwaarde wordt aangetast.

Hoe voorkom je dat je kind klem komt te zitten tussen zijn loyaliteitsgevoelens?

1. Ten eerste kan gezegd worden dat bij een scheiding nauwelijks te voorkomen is dat kinderen enige tijd worstelen met hun gevoel van loyaliteit. Dat is wel zwaar voor hen, op dat moment, maar op zich is dat niet erg. Opgroeien gaat nu eenmaal niet vanzelf. Ouders kunnen hun kinderen niet alles besparen en dat hoeft ook niet.

2. Maak zo min mogelijk ruzie en laat je kinderen zien dat je in staat bent om je onderlinge conflicten op te lossen. Langdurige conflicten na de scheiding zijn de belangrijkste oorzaak van loyaliteitsconflicten.

3. Kinderen kiezen vaak partij voor de ‘zielige’ ouder, de ouder die zich opstelt als slachtoffer van de situatie. Dit kan een manier zijn om een kind aan je te binden en dat gaat altijd ten koste van de band met de andere ouder. Een ‘zielige’ ouder is vaak verbitterd en heeft de neiging om de andere ouder voortdurend verwijten te maken. Maar let wel, de loyaliteiten van kinderen kunnen wisselen. Als kinderen klein zijn, kunnen ze misschien je kant kiezen omdat ze medelijden met je hebben, als ze groot zijn kunnen ze zich daarom juist tegen je afzetten. Als ze klein zijn geloven ze misschien het de verhalen van de ouder waar ze het meeste bij zijn en die de meeste invloed op ze heeft, als ze groot worden en de andere kant van het verhaal te horen krijgen, zou dat zich juist wel eens tegen die ouder kunnen keren. Zoek hulp als het je niet lukt om in je eentje uit de stroom van negatieve gedachten te komen.

4. Zadel het kind niet op met keuzen en beslissingen die hij niet kan maken. Je moet een kind niet vragen waar hij het liefste wil wonen. Mocht je het kind een keuze voor moeten leggen (“Heb je zin om een weekendje met papa weg te gaan?”), reageer dan neutraal op zijn keuze. Voel het niet als een persoonlijke afwijzing. Laat het kind niet voelen dat jij je daardoor in de steek gelaten voelt. Gun het kind om met plezier bij de andere ouder te zijn. Ook al wordt een kind duidelijk gezegd dat het niet hoeft te kiezen tussen zijn ouders, dan kan het kind toch het gevoel hebben een keuze te moeten maken.

 

machine-hulplijnen

Twijfel?

Als je twijfelt is het advies om (nog) niet te gaan scheiden. Wellicht is er een andere oplossing?

Lees het verhaal Lees het verhaal

Direct starten

Regel het goed, regel het samen. Alleen al om samen als ouders verder te kunnen.

Klik verder Klik verder